19. FİİLLERİN MEÇHUL HALİ
Fail'i belli olan fiil'lere ma'lum fiil denir. Fail'i belli olmayan fillere ise meçhul (pasif, edilgen) fiil denir. Mazi Fiil ve Muzari Fiil'lerin meçhulü farklı şekillerde yapılır.
19.1. Mazi Fiil'in Meçhulü
Geçmiş zaman ifade eden cümlelerde, Fail'i belli olan fiil için Fiil-i Mazi yapısı kullanılır. Ama Fail'i belli olmayan fillerde ise fiil yapısı değişir.
✽
ma'lum mazi fiil'i meçhul yapmak için, üç harfli fiil'lerin baş harfi "ötre" ikinci harfi "esre" yapılır.
vuruldu ⇦ vurdu
ضَرَبَ ⇦
ضُرِبَ
bilindi ⇦ bildi
عَلِمَ ⇦
عُلِمَ
✽
Meçhul fiil cümlelerinde, fail olmadığı için; mef’ul, fail yerine geçer. Arapçada buna Naib-i Fail denir ve son harekesi fail gibi "ötre" olur.
| Ders yazıldı | . | الدَّرْسُ | كُتِبَ | |
| Naib-i Fail | Meçhul Fiil |
|---|
✽
Meçhul Fiil'in siygası Naib-i Fail ile uyumlu olmalıdır. Meçhul fiilin farklı siygalardaki çekimleri, ma'lum mazi fiil'deki aynı ekler ile yapılır.
Aşağıdaki tabloda "yazmak" fiilinin siygalara göre tablosu verilmiştir.
Aşağıdaki tabloda "yazmak" fiilinin siygalara göre tablosu verilmiştir.
| Cemi | Müsenna | Müfred | |
|---|---|---|---|
| كُتِبُوا | كُتِبَا | كُتِبَ | Gaib |
| كُتِبْنَ | كُتِبَتَا | كُتِبَتْ | Gaibe |
| Onlar yazıldı | İkisi yazıldı | O yazıldı | |
| كُتِبْتُمْ | كُتِبْتُمَا | كُتِبْتَ | Muhatab |
| كُتِبْتُنَّ | كُتِبْتُمَا | كُتِبْتِ | Muhataba |
| Siz yazıldınız | İkiniz yazıldınız | Sen yazıldın | |
| كُتِبْنَا | كُتِبْنَا | كُتِبْتُ | Mütekellim |
| Biz yazıldık | İkimiz yazıldık | Ben yazıldım |
19.2. Muzari Fiil'in Meçhulü
✽
Muzari Fiil ön ekinin harekesi "ötre" yapılırken, fiilin sondan bir önceki harfin harekesi "üstün" yapılır.
Yazılır/yazılıyor ⇦ Yazar/yazıyor
يَكْتُبُ ⇦
يُكْتَبُ
Siz yazılırsınız ⇦ Siz yazarsınız
تَكْتُبُونَ ⇦
تُكْتَبُونَ
