13. ZAMİRLER
13.2. Munfasıl Zamirler
Munfasıl Zamirler'i yine iki ana başlıkta inceleyebiliriz. Bunlar;
- Fail Munfasıl Zamirler
- Mef'ul Munfasıl Zamirler
a) Fail Munfasıl Zamirler
| Cemi | Müsenna | Müfred | |
|---|---|---|---|
| هُمْ | هُمَا | هُوَ | Gaib |
| هُنَّ | هُمَا | هِيَ | Gaibe |
| Onlar | O İkisi | O | |
| أَنْتُمْ | أَنْتُمَا | أَنْتَ | Muhatab |
| أَنْتُنَّ | أَنْتُمَا | أَنْتِ | Muhataba |
| Sizler | Siz İkiniz | Sen | |
| نَحْنُ | نَحْنُ | أَنَا | Mütekellim |
| Bizler | Biz İkmiz | Ben |
✽
Bu zamirler, cümlede Fail görevi görürler.
Ben bir öğrenciyim.
اَنَا طَالِبٌ.
✽
Fiil+Fail kalıbı bulunan cümlelerde, siyga ekinden dolayı Fail belirli olduğu için, Fail Munfasıl Zamir kullanmaya ihtiyaç yoktur. Fakat vurgu vermek için fiillerin önünde kullanılabilir.
Sen! çayı içtin.
اَنْتِ شَرِبْتِ الشَّايَ.
✽
Eğer Fiil başa gelirse aşırı vurgu verilmiş olur.
Sen çayı içtin, sen!
شَرِبْتِ اَنْتِ الشَّايَ.
✽
Sonu "cezm" olan Fail Munfasıl Zamir'lerden sonra Vasıl Hemzesi gelirse, zamirin harekesi "ötre" olur.
Siz çayı içtiniz, siz!
شَرِبْتُمْ اَنْتُمُ الشَّايَ.
a) Mef'ul Munfasıl Zamirler
| Cemi | Müsenna | Müfred | |
|---|---|---|---|
| إِيَّاهُمْ | إِيَّاهُمَا | إِيَّاهُ | Gaib |
| إِيَّاهُنَّ | إِيَّاهُمَا | إِيَّاهَا | Gaibe |
| Onlara | O İkisine | Ona/Onu | |
| إِيَّاكُمْ | إِيَّاكُمَا | إِيَّاكَ | Muhatab |
| إِيَّاكُنَّ | إِيَّاكُمَا | أَنْتِ | Muhataba |
| Sizlere | Siz İkinize | Sana/Seni | |
| إِيَّانَا | إِيَّانَا | إِيَّايَ | Mütekellim |
| Bizlere | Biz İkmize | Bana/Beni |
✽
Bu zamirler, cümlede Mef'ul görevi görürler.
Ben onu yazdım.
كَتَبْتُ إِيَّاهُ.
✽
İkinci Mef'ul olarak da kullanılabilirler.
Seni ve onu yazdım.
كَتَبْتُكَ وَ إِيَّاهُ.
Öğretmen seni, ona öğretti.
عَلَّمَكَ الْمُعَلِّمُ إِيَّاهُ.
✽
Cümlenin başına geldikleri zaman "Yalnız" manasını verirler.
Yalnız sana ibadet ettim ya Rabbim.
إِيَّاكَ عَبَدْتُ يَا رَبِّي.
13.3. Müstetir Zamirler
Yazımda ya da telaffuzda görülmeyip, fiilde var olduğu düşünülen gizli zamirlerdir. Mazi fiillerdeki Müstetir Zamirler ( هُوَ ) ve ( هِيَ )'dir. Zira, diğer siygalardaki mazi fillerde Fail Zamirler, bizzat fillerde ekler ile görülürler.
